ELČI IBRAHIM-PAŠINA MEDRESA U TRAVNIKU

Fotografije i video: Mirza Hasanefendić

Elči Ibrahim-pašina medresa je osnovana 1705. godine. Njen osnivač je Elči Ibrahim-paša, jedan od vezira koji su stolovali u Travniku, a uz medresu je formirao i biblioteku, u koju je uvakufio 103 rukopisne knjige.

Zgrada medrese iz 1705. godine srušena je 1892. godine, prilikom izgradnje pruge kroz Travnik, ali je austrougarska vlast u to doba, kao nadoknadu za rušenje te zgrade, sagradila današnju zgradu medrese, u periodu 1892-1895. godine, koja je veća od ranije zgrade. Arhitekta nove zgrade bio je Ćiril M. Iveković. Stil u kojem je izgrađena u literaturi se obično naziva pseudomaurski ili neomaurski. Novoizgrađeni objekat se svojim izgledom i dimenzijama znatno razlikovala od arhitekture Travnika toga doba i dominirao je nad urbanim pejzažom grada. Vidljive karakteristike novog stila na zgradi medrese su: dekorativne trake u crvenoj i žutoj boji na fasadi, dvobojni lukovi iznad ulaznih vrata i lukovičaste kupole na minaretima. Dekorativni elementi na medresi nisu bili karakteristični za dotadašnju arhitekturu Bosne i Hercegovine, nego ih nalazimo u zemljama sjeverne Afrike i maurske Španije.

Nakon završetka Drugog svjetskog rata, po uspostavi komunističke vlasti, medresi je zabranjen daljnji rad, što je bio slučaj i s mnogim drugim medresama u Bosni i Hercegovini.

Objekat medrese je u periodu od Drugog svjetskog rata do njenog ponovnog otvaranja služio raznim svrhama. Sredinom 1994. godine počelo je adaptiranje zgrade i radovi na vraćanju objekta svrsi zbog koje je i napravljen. Medresa je počela s radom 8. oktobra 1994. godine.